Polskie żubry w Hiszpanii

Na początku czerwca bieżącego roku doszło do jednego z najdłuższych i największych transportów żubrów ostatnich lat. Siedem zwierząt zostało przewiezionych z Białowieży i Pszczyny do Kastylii i León, regionu autonomicznego w północnej Hiszpanii.

Na początku podróży w Białowieży załadowano 5 krów, wśród których najmłodsza miała rok a najstarsza 11 lat. W Rezerwacie „Żubrowisko” w Pszczynie dołączyły do nich dwa byki. Podróż była dość długa, ale odbyła się sprawnie pomimo niewielkich korków i upalnej pogody w zachodniej Francji i Kraju Basków. Podróż dla białowieskich krów trwała 2,5 doby, a dla pszczyńskich byków tylko 2 doby. Gdy wjeżdżaliśmy do miejscowości San Cebrian de Muda położonej w Górach Kantabryjskich przywitało nas bicie kościelnych dzwonów a nasz samochód był owacyjnie witany przez mieszkańców, którzy licznie przybyli zobaczyć zwierzęta. Wydarzenie zostało szeroko nagłośnione przez media i miało duże znaczenie dla regionu, który zmaga się z wysokim bezrobociem. Tego dnia w miasteczku panowała niesamowita atmosfera. Mieszkańcy San Cebrian de Muda i okolic byli niezwykle serdeczni, chętni do pomocy i bardzo zainteresowani żubrami.

Zagroda o powierzchni 20 ha, mieści się pośród łąk i górskich lasów, w których dominuje dąb pirenejski. Skład gatunkowy tutejszych zbiorowisk drzew i krzewów różni się zdecydowanie od siedlisk, do których przywykły choćby białowieskie krowy. Chociaż pszczyńskie byki mogą spotkać się tutaj ze znajomym im bukiem. Żubry mają do dyspozycji także dawniej użytkowane łąki, w których odnaleźć można wiele znanych również w Polsce gatunków, szczególnie wśród roślin motylkowych. Zagroda znajduje się na wysokości powyżej 1000 m n.p.m., dzięki temu klimat jest tu chłodniejszy i bardziej wilgotny od południowej części Hiszpanii znanej z częstych susz. Docelowo planuje się przeznaczyć dla żubrów na tym terenie nawet 400 ha.

Region odznacza się wysoką różnorodnością biologiczną, dawniej na ogromnych halach i łąkach wypasane były liczne stada owiec, bydła, kóz. Wielu hodowców nadal w ten sposób korzysta z otaczających terenów, ale jest to już coraz rzadszy widok. Z tego powodu otwarte tereny Gór Kantabryjskich powoli zarastają powodując zauważalny regres wielu rodzimych gatunków dawniej pospolitych na ogromnym obszarze. Sytuację tę może ratować jedynie powrót dużych stad roślinożerców na te tereny. Góry Kantabryjskie zamieszkują rzadkie gatunki zwierząt, takie jak: niedźwiedź brunatny, wilk, orłosęp i kantabryjski podgatunek głuszca.

Na podstawie braku szczątków kopalnych z terenu Półwyspu Pirenejskiego obecnie uważa się, że tereny te nie były zasiedlone przez żubra w przeszłości poza Pirenejami i być może właśnie Górami Kantabryjskimi na co wskazują liczne malowidła żubrów w tamtejszych jaskiniach, m.in. w słynnej grocie Altamira w prowincji Kantabria najstarsze rysunki datowane są na 15 tys. lat.

Tekst i fotografie: Łukasz Poławski

In first days of June this year there has been one of the longest and largest transport of bison. Seven animals were transported from the Białowieża and Pszczyna to Castile and León, autonomous region in northern Spain.

The beginning took place in Białowieża where five cows were loaded, the youngest one year old and the oldest was 11 years. In the the Reserve “Żubrowisko” in Pszczyna they were joined by two bulls. The journey was quite long, but it went smoothly, despite minor traffic jams and hot weather in western France and in the Basque Country. Trip for Białowieża cows lasted 2.5 days, while for Pszczyna males only 2 days.

We were welcomed in San Cebrian de Muda located in the Cantabrian mountains by beating of church bells, our car was greeted enthusiastically by residents who came in large numbers to see animals. The event was widely publicized by the media and was of great importance for the region, which is struggling with high unemployment. That day in the town there was an incredible atmosphere. Residents of San Cebrian de Muda and the surrounding area were extremely cordial, eager to help and very interested in bison.

Enclosure of 20 ha is located among forests and mountain meadows, which dominates the Pyrenean oak. Species composition of the local trees and shrubs differs from the previous habitats of animals. Bulls from Pszczyna could find here known tree – beech. Bison can also use meadows, where they can find many well-known plant species, especially among the legumes. Enclosure is located at an altitude above 1,000 meters above sea level, thanks to this climate here is cooler and more humid than in the southern part of the Kingdom of Spain known for its frequent droughts. There are plans to give to the bison in this area up to 400 hectares of land.

The region characterizes by high biodiversity, formerly in the vast halls and pastures were grazed herds of sheep, cattle, goats. Many farmers continue this land use but it is now becoming rarer. For this reason, open areas Cantabrian Mountains slowly overgrow, causing a noticeable decline of number of many native species once common in the vast region. This situation can save only the return of large herds of herbivores. Cantabrian Mountains residents are rare species such as brown bear, wolf, bearded vulture, and Cantabrian subspecies of capercaillie. Based on the absence of fossils from the area out of the Iberian Peninsula is considered that these areas were not inhabited by bison in the past besides the Pyrenees Mountains. The evidence of bison presence in Cantabrian Mountains can be numerous paintings of bison in the local caves, for example in the famous Altamira cave in Cantabria province, the oldest drawings there are estimated for 15,000 years. sary of the Battle of Grunwald, reminiscent of the Polish – Lithuanian alliance.

Text and photos: Łukasz Poławski